Ingezonden brief van inwoner: ‘Zuidplas verdient openheid, geen deals achter gesloten deuren’

Blogpost. Han Weber {D66) is sinds 30 september 2019 burgemeester van Zuidplas. Voordien was hij gedeputeerde in Zuid-Holland. In zijn burgemeesterschap profileert hij zich als bestuurder met ambitie, die Zuidplas verder wil brengen – met name door het realiseren van een “vijfde dorp” als onderdeel van de groeistrategie van de gemeente.

Toch is hij niet onomstreden. In Gemeente Zuidplas verschijnen steeds meer geluiden dat hij en zijn
college belangrijke besluiten te weinig transparant neemt, burgers te weinig betrekt, en dat sommige ingrepen zonder duidelijke participatie of bezwaar “erdoorheen worden geduwd”. Hieronder een overzicht van enkele controverses en kritische dossiers.

“Onderhandse deal met COA” / vluchtelingenopvang zonder behoorlijke openbaarheid
Naast de overige onderstaande dossiers is dit misschien een van de meest omstreden dossiers van het
moment: de samenwerking tussen het college van Zuidplas en het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers
(COA) voor het vestigen van een Regionale Opvanglocatie (ROL) in de spoorzone van Nieuwerkerk aan
den IJssel.

In 2023 tekende het college samen met het COA een bestuursovereenkomst voor deze opvanglocatie.
Volgens de gemeentelijke berichtgeving zouden omwonenden geïnformeerd worden via
informatieavonden en een vragenlijst. Toch zijn er sterke aanwijzingen dat sommige aspecten van de
beslissing al vaststonden vóór volledige inspraak of debat. Bewonersplatforms wijzen erop dat de
raadsleden mogelijk onvoldoende zijn geïnformeerd over locatieproblematiek (zoals mogelijke
aanwezigheid van bommen op het terrein of de nabijgelegen middelbare school) of dat alternatieve
locaties niet goed zijn onderzocht. Tot slot heeft de gemeente de regie uit handen gegeven aan het COA
waardoor inspraak niet meer mogelijk is. De gemeente heeft het bewuste terrein voor veel geld aan het
COA verkocht waarmee gaten in de begroting konden worden gedicht.

Het platform Asielopvang Zuidplas beschuldigt het college ervan in achterkamertjes deals te sluiten met
COA, waarbij financiering afhangt van het huisvesten van “moeilijk plaatsbare gezinnen van statushouders” in Zuidplas. Daarmee zou het college mogelijk zijn gecommitteerd aan voorwaarden die
niet via open politieke besluitvorming tot stand kwamen.

Bovendien werd recent bekend dat de opvang in een hotel in Nieuwerkerk – die oorspronkelijk zou
stoppen – nu toch verlengd wordt op verzoek van COA, met beperkte betrokkenheid van de raad
voorafgaand op het besluit. Dat voedt de indruk dat Weber & college geneigd zijn om beslissingen achter
gesloten deuren te laten plaatsvinden.

“Vier ton rekenfoutje” in zijn beginnende burgemeesterschap
Al in zijn eerste maanden als burgemeester kwam Weber in opspraak vanwege een begrotingsfout: er
bleek een verschil van vier ton te zijn in de begroting. Volgens een bericht in Hart van Zuidplas kwam dit
rekenfoutje aan het licht terwijl hij net aangetreden was, wat leidde tot een spoeddebat over de financiële verantwoording.

Een fout van die omvang wekt de indruk van slordigheid of onvoldoende interne controle, vooral in een
gemeente die beweert zorgvuldig met middelen om te gaan. Voor inwoners is zo’n (voorval) schadelijk
voor het vertrouwen in de financiële integriteit van het bestuur.

“Vijfde dorp” wordt gepusht – participatie onder druk?
Een van de ambities van Weber is de ontwikkeling van een nieuw “vijfde dorp” in Zuidplas, als
uitbreiding op de bestaande vier dorpen. Die ambitie op zich is niet per se problematisch, maar diverse

critici in Zuidplas signaleren dat dit plan – of delen daarvan – te weinig openbaarheid kent en dat
inwoners onvoldoende worden betrokken in de besluitvorming.
De dossierpagina van de gemeente zelf vermeldt dat Weber bij zijn aantreden zijn “trends verkend voor
Zuidplas” presenteerde, waaronder dat concept van een vijfde dorp. Maar het gevaar zit in de praktijk:
plannen kunnen – onder de vlag van “ontwikkeling” of “strategie” – sneller doorschuiven zonder dat
burgers zich gehoord of gezien voelen.

“Aftreden als voorzitter CRO”: rolconflict of druk?
Han Weber trad per direct af als onafhankelijk voorzitter van de Commissie Regionaal Overleg (CRO)
voor de luchthaven Rotterdam. Hij gaf aan dat zijn rol in de CRO niet meer goed kon samengaan met zijn
taak als burgemeester van Zuidplas, en dat zijn neutrale positie bedreigd werd door publieke kritiek.
Critici kunnen dit interpreteren als een teken dat Weber liever geen publieke discussie of negatieve
aandacht rond zijn nevenfuncties tolereert — in plaats van dat hij deze rol transparant verdedigt. Ook is
het opmerkelijk dat hij die nevenfunctie naast zijn burgemeesterstaak uitoefende, waardoor de grens
tussen “neutraal toezichthouder” en lokaal bestuurder vervaagde.

“Onduidelijkheid & onzichtbaarheid in handhaving” (BOA’s), en ervaren overlast
In de lokale pers is ook aandacht besteed aan de “onzichtbaarheid van BOA’s” in Zuidplas — dat
inwoners overlast ervaren, maar weinig zicht hebben op controle of handhaving. Hoewel dit dossier niet
direct koppelt aan Weber alleen, is het wel een signaal dat het openbaar bestuur minder zichtbaar en
aanspreekbaar lijkt in de dagelijkse leefomgeving.

De combinatie van deze dossiers schetst een patroon:
Plannen, overeenkomsten of ambities lijken soms sneller opgetuigd te worden dan dat burgers,
omwonenden of zelfs raadsleden tijd krijgen om mee te denken of bezwaren in te brengen.
Beperkte transparantie: in sommige gevallen (zoals COA/ROL) wordt gewezen op
“achterkamertjesonderhandelingen” of deals die vóór de publieke discussie al in belangrijke mate
vastlagen. Weerstand tegen publieke kritiek: zijn vertrek als CRO-voorzitter toont een reflex om gevoelige rollen losnte laten als publieke kritiek opduikt, in plaats van discussie te zoeken.

Disclaimer ingezonden berichten/blogs

De redactie van JBN Nieuws is niet verantwoordelijk voor de inhoud van ingezonden berichten. De mening in ingezonden stukken weerspiegelt uitsluitend die van de auteur en niet noodzakelijkerwijs die van de redactie. Wij behouden ons het recht voor om berichten in te korten, aan te passen of te weigeren als ze niet voldoen aan onze richtlijnen. Naam van de inzender bij de redactie bekend.